سفر در زمان؛ یادداشت‌های علم، چهارشنبه شب: نظر شاهنشاه نیست که روسها را ناراحت کنند، بلکه می‌خواهند محملی برای خرید اسلحه زیاد پیدا کنند

اسدالله علم (۱ مرداد ۱۲۹۸ بیرجند – ۲۵ فروردین ۱۳۵۷ نیویورک)، یکی از مهم‌ترین چهره‌های سیاسی دوران محمدرضا شاه، وزیر دربار از ۱۳۴۵ تا ۱۳۵۶ و نخست‌وزیر ایران از سال ۱۳۴۱ تا ۱۳۴۲ بود.  

 

در ادامه بخشی از یادداشت های او را بخوانید.

 

چهارشنبه شب ۵۲/۳/۲ ساعت ۹/۵ شب: فلاح به عرض مبارک می‌رساند: مطالبی که به عرض رسید ابلاغ شد. فردا جواب می‌آید و مسلماً مثبت خواهد بود و امضاء ساعت ده و نیم خواهد شد.

 

این اطلاعیه مطبوعاتی تهیه شده، اگر اوامری باشد امر به ابلاغ فرمایند. 

 

اطلاعیه مطبوعاتی

 

مذاکراتی که از چندی پیش بین شرکت ملی نفت ایران و شرکتهای عضو کنسرسیوم جریان داشت به طور موفقیت آمیز خاتمه یافت و اصول موافقتنامه فیمابین امروز با کسب اجازه از پیشگاه مبارک همایونی به امضاء رسید.

 

به موجب توافقهای مزبور که بر اساس فرمایشات ششم بهمن ماه ۱۳۵۱ شاهنشاه آریامهر پیریزی و تحت رهبریها و راهنمائیهای مستقیم و مستمر معظم له تنظیم شده است، قرارداد ۱۹۵۴ کنسرسیوم از تاریخ اوّل فروردین ۱۳۵۲ ملغی تلقی گردیده و قرارداد فروش نفت خام به مدت بیست سال جایگزین قرارداد مزبور شده است و بدین ترتیب شرکتهای عضو کنسرسیوم برای مدت بیست سال از صنایع مطمئن نفتی ایران خریداری خواهند کرد. براساس قرارداد جدید، مالکیت تام و تمام شرکت ملی نفت ایران بر کلیه ذخایر و تأسیسات نفتی محرز شده است و کنترل کامل عملیات مناطق نفت خیز و اداره پالایشگاه آبادان از این پس در اختیار مطلق شرکت ملی نفت ایران قرار گرفته. به علاوه شرکتهای عضو کنسرسیوم متعهد شدهاند که تا مدتی که شرکت ملی نفت لازم بداند کارشناسان خود را از طریق یک شرکت خدمات که در ایران ایجاد و تابعیت ایرانی خواهد داشت، در اختیار شرکت ملی نفت قرار دهند. منافع مالی و مزایای اقتصادی که به موجب قرارداد جدید ناظر به ایران خواهد شد، در هیچ حال کمتر از منافعی نخواهد بود که به موجب قراردادهای اخیر عاید کشورهای نفت خیز حوزه خلیج فارس گردیده و این اصل در آینده نیز اساس و پایه روابط شرکت ملی نفت ایران و شرکتهای عضو کنسرسیوم خریدار نفت ایران تلقی خواهد شد.

 

متن نهائی قرارداد جدید که در نوع خود بی نظیر است، پس از تصویب مجلسین و توشیح شاهنشاه آریامهر به موقع اجرا گذاشته خواهد شد و فصل جدیدی را در روابط بین ایران و شرکتهای عضو کنسرسیوم خواهد گشود. 

 

…معینیان تلفن کرد. چنان که [شاهنشاه] امر [فرمودند]، موضوع ترافیک کشتیهای پر از اسلحه به مقصد عراق را روزنامه‌ها منعکس کردند. آیا هویت کشتیها هم گفته شود؟ (چکسلواکی بوده‌اند). فرمودند: لازم نیست. پس من این طور نتیجه می‌گیرم که نظر شاهنشاه نیست که روسها را ناراحت بفرمایند، بلکه می‌خواهند محملی برای خرید اسلحه زیاد از طرف ما برای مردم پیدا کنند، که واقعاً درست هم هست، یعنی اگر قوی نباشیم و به خود اتکاء نداشته باشیم، هیچ می‌شویم.